Niet sociaal of juist wel?

by | Mar 2, 2021 | Gedrag, Hondentraining

Ik hoor het best vaak van eigenaren. Ze komen op een dag een hond tegen die hun hond een flinke snauw geeft. Of hun eigen hond laat ineens duidelijk van zich horen dat hij ergens niet van gediend is. Het hoeft niet eens gepaard te gaan met een echte verwonding, maar de boodschap was duidelijk te horen en te zien. Door velen wordt de hond die snauwt bestempeld als ‘niet sociaal’. En dat is nu precies wat ik in deze blog wil weerleggen. Want een hond die snauwt, is een hond die heel duidelijk heeft gecommuniceerd. Het enige schrijnende in deze situatie is dat de hond moet schreeuwen, omdat hij helaas niet eerder gehoord is, toen hij al aan het praten was.

een sociale hond speelt met iedere hond…

Denk jij ook dat sociaal zijn betekent dat je hond met alle andere honden wil en kan spelen? Dit is waar wij als eigenaar ons vaak op blind staren en als definitie van ‘sociaal zijn’ invullen. Sociaal zijn gaat over kunnen communiceren met een ander. En communiceren gebeurt al op ruime afstand als honden elkaar treffen. Om dat te kunnen doen hoeven ze echt niet met elkaar te rollebollen. Honden zijn meesters in het communiceren op afstand. Ik ga een aantal vaak voorkomende sociale gebaren die honden naar elkaar maken met je delen:

  • Wanneer honden elkaar zien draaien ze vaak hun kop even weg, ze kijken eventjes de andere kant op en dan weer terug. ‘Wegkijken’ noemen we dat ook wel. Dat kan al op een flinke afstand gebeuren. Hiermee laat je hond al zien dat hij de andere hond gezien heeft, het eerste communicatiesignaal.
  • Heel vaak begint je hond daarna zomaar ineens te snuffelen. Terwijl jij misschien wel denkt, ‘kom loop eens door’, dan kunnen we even kennismaken. Maar hallo, je hond is al aan het seinen naar de andere hond dat hij hem allang al gezien heeft;) Hij geeft het signaal af dat alles nog ok is, ik hoef niks van je.
  • Je hond kan ook heel duidelijk in de riem gaan hangen om met een grote boog om de andere hond heen te lopen. Je hond heeft misschien signalen opgepakt van de andere hond of zoekt uit zichzelf meer ruimte. Een geweldig sociaal gebaar om elkaar meer ruimte te geven, (wij mensen kunnen daar nog wat van leren) dus volg je hond in die boog die hij wil lopen.

leer kijken naar wat je hond zegt

Deze gebaren gebeuren al op ruime afstand en zijn vaak zo subtiel dat wij ze als mens missen. Je hond is ontzettend sociaal bezig, hij communiceert netjes op afstand. Alleen door onze onwetendheid in veel gevallen, zien wij de signalen niet. Weet je nog, honden communiceren met lichaamstaal, dat hoor je niet, dus moet je gaan oefenen en leren kijken naar wat je hond zegt.

Inmiddels ben je misschien dichterbij de andere hond gekomen, en zijn er wellicht nog meer signalen te ontdekken die jouw sociale hond laat zien. Hieronder nog een opsomming van de meest voorkomende:

  • Je ziet misschien weleens dat de haren van je hond rechtop staan. Bij langharige rassen vaak lastiger te zien. We noemen dat ‘borstelen’. Dat kan vanaf de nek tot aan de staartaanzet zijn. Je hond heeft hier geen controle over, hij kan het stukje spanning dat hij ervaart op dat moment niet verbloemen.
  • Het snuffelen kan gestopt zijn, omdat de spanning verder is opgelopen. Je hond kan gaan hijgen. Niet omdat hij het nu warm heeft, maar omdat de spanning oploopt. Vast wel eens opgevallen dat er heel wat gehijgd wordt in de wachtkamer bij de dierenarts. Niet omdat het daar zo bloedheet is;)
  • Of heb je ook wel eens gedacht dat je hond plots overvallen werd door vermoeidheid? Hij begint opeens te gapen! Niks moe, ook dit hoort bij de spanning.
  • Een signaal dat ook veel voorkomt, maar heel snel gaat, is het even snel de tong over de snuit rollen. Een beetje gek woord, maar het heet ‘tongelen’ in de hondenwereld. Niet te verwarren met je bek aflikken na iets lekkers. Het gaat vaak supersnel, maar verklapt een heleboel spanning bij je hond.

Dit soort stresssignalen leren zien is heel belangrijk als je de vertrouwensband met je eigen hond zo goed mogelijk wil houden. Het geeft je informatie over hoe je hond zich voelt op dat moment. Je hond communiceert nogmaals. En bij deze stresssignalen lopen de emoties duidelijk op. Aan jou om je hond uit een lastige situatie te halen als je dit ziet. Niet reageren op deze signalen is eigenlijk hetzelfde als een hond die tegen je praat, je hulp vraagt, maar die jij negeert en niet hoort.

van fluisteren, naar harder praten en uiteindelijk schreeuwen

Waar zijn we nu in dit verhaal? Bij de hond die van zich afsnauwt. Het uitvallen, snauwen of bijten zijn gedragingen die aan het eind van deze sociale interactie staan. Je hond heeft al meerdere malen vriendelijk gedag gezegd en bedankt voor een praatje naar de andere hond. En dan volgt een laatste schreeuw vanuit je hond of vanuit die andere hond. Een hond bijt of snauwt nooit zomaar vanuit het niets. Wanneer je iemand dat hoort zeggen, dan heeft diegene al heel wat signalen die eraan vooraf gingen gemist.

Herken je deze daarna misschien:

  • Je hond is toch aangekomen bij de andere hond en kwispelt er op los. Kwispelen is toch een vriendelijk gebaar denk je misschien. Vergis je niet, er zijn veel manieren van kwispelen. Een staart die stijf en gespannen kwispelt is een teken van heel veel spanning. Geen goed teken dus.
  • Je hond lijkt te bevriezen en staat stokstijf stil. Alarmbellen horen allang af te gaan bij jou, de spanning is nu heel hoog bij je hond in deze situatie.
  • Je hoort misschien nog een grom of je ziet je hond een lip optrekken. Maar beide honden kunnen waarschijnlijk niet meer uit deze situatie vluchten en er volgt een snauw of erger.
  • En dan die dooddoener naar de hond die de snauw gaf: ‘pfff, nou dat is geen sociale hond.’ Of naar de hond die zich een hoedje schrok: ‘Oh, geeft niet hoor, dat is goed voor die van mij, dan wordt hij eens gecorrigeerd’.

Brrrr;) Ik denk dat het gros van alle honden juist ontzettend sociaal is. En net als wij is niet iedere hond uit op een potje rollebollen met een wildvreemde, jij wel?! Dus de hond die zo snauwt is juist ook sociaal, maar eerder niet gehoord. We zijn allemaal andere typetjes, zo ook onze honden. Ze hebben vanaf moment 1 gefluisterd, toen wat harder gepraat en uiteindelijk geschreeuwd. Heb jij het gehoord?!

Dit artikel is geschreven door Danielle Mastenbroek- de Vries. Het overnemen van de tekst zonder schriftelijke toestemming is niet toegestaan. Het delen via social media kanalen wordt wel gewaardeerd, uiteraard dan graag met bronvermelding.

Recente blogposts

Welzijn en slaap bij je hond

Welzijn en slaap bij je hond

Slaap bij honden Goed functioneren overdag gaat bij mensen vaak gepaard met een goede nachtrust. En hoewel dat voor honden ook geldt, hebben honden meer nodig dan alleen een goede nachtrust. Honden hebben namelijk een ander soort slaapritme dan wij. Wij slapen...

Mijn hond heeft gebeten, wat nu?!

Mijn hond heeft gebeten, wat nu?!

Een bijtincident heeft grote impact Iedere hond kan bijten, ook die van jou. En wanneer dat gebeurd, is dat een hele ingrijpende gebeurtenis. Voor het slachtoffer, voor jou als eigenaar en voor iedereen die erbij betrokken is. Emoties als boosheid, angst, verdriet,...

Hart voor Dieren

Hart voor Dieren

Vraag van de maand Als Tinley gedragstherapeut voor dieren krijg ik af en toe de mogelijkheid een vraag te beantwoorden van een lezer van het blad Hart voor Dieren. Dit keer een tweetal interessante vragen: "Waarom graaft mijn hond in zijn mand en draait hij tien...